Sièis mapas per comprene perqué lo conflicte de la Mar de China Meridionala pòt èsser lèu la mai granda crisi mondiala
http://www.jornalet.com/noticia/sieis-mapas-per-comprene-perque-lo-conflicte-de-la-mar-de-china-pot-esser-leu-la-mai-grand
Dissabte, 20 de febrièr de 2016, 03h00 Internacional,Economia
Sièis mapas per comprene perqué lo conflicte de la Mar de China Meridionala pòt èsser lèu la mai granda crisi mondiala
China a desplegat de missils e vòl convertir en mar interiora la rota per ont passa la mitat del comèrci mondial
Cap de comentari
Dimècres se confirmèt que la Republica Populara de China aviá installat de batariás de missils a las Illas Paracèl. Precisament dins l’illa de Woody.
S’agacham la mapa dins Google, sembla curiós qu’aquò siá una nòva. Aparentament, las Paracèl son d’illòts solitaris al mièg de la Mar de China Meridionala, relativament pròches del continent e sens gaire de movement a son entorn. Mas es una falsa impression.
Aquesta autra mapa rebat fòrça melhor la situacion reala. La Mar de China Meridiornala (que cada país apèla d’una manièra desparièra) es l’endrech del Mond ont uèi meteis i a lo mai grand afrontament entre païses per alargar las frontièras pròprias o, melhor dich, las aigas territorialas pròprias.
China revendica la linha que dins los ans 1940 la delimitèt l’ancian govèrn nacionalista chinés e que totes los païses vesins la contèstan. Sus aquela linha i a las Illas Paracèl mas subretot las Illas Spratly, en majoritat de rocasses que son uèi en mans de divèrses païses, amb d’afrontaments militars quitament.
L’importància d’aquela revendicacion es que, se foguèsse acceptada internacionalament, fariá de la Mar de China Meridionala d’aigas territorialas chinesas, e non pas internacionalas coma son ara. E aquò permetriá a China de contrarotlar la navigacion dels batèls. Aquò implicariá, ni mai ni mens, d’aver lo contraròtle sus la mitat del total de las tonas desplaçadas dins lo Mond. La linha roja e blanca indica la mar que China vòl que siá reconeguda coma interiora. E dintre, en mai d’aquò, i a d’importants jaces de petròli. Observatz que las grandas linhas de transpòrt maritim, que puèi coïncidiràn a Singapor, passan per aquel espaci.
Evidentament, los autres estats de la zòna son completament opausats a aquela revendicacion, que fins a ièr èra estrictament diplomatica. D’aicí ven l’alarma que lo desplegament dels missils actuals causa a la region. Sus aquesta mapa, se vei totes los espacis maritims revendicats per cada país.
E sus aquesta autra mapa se vei lo nombre total de conflictes que i a entre los divèrses païses, causa que mòstra la granda complexitat de la zòna. China, concretament, entreten seissanta un conflictes dobèrts amb los estats vesins. Es important de remarcar que n’i a plusors amb los Estats Units, per d’illòts que i an, perque aquò pòt determinar la gravitat del conflicte. Los estatsunidencs se son autrejats lo ròtle de defendre la liura circulacion dels batèls dins la zòna e ara i an enviada la flòta amb l’òrdre d’intrar dins las aigas territorialas que China ditz que li son pròprias.
Quant a la navigacion, sus aquesta mapa se vei perfièchament cossí las Illas Spratly barran per lo sud un dels grands aisses de navigacion del Mond, la denomenada rota èst-oèst. La mitat del transit comercial mondial passa per aquel corredor, coma tanben la màger part del petròli que lo consuman los païses asiatics. Se China convertís aquela mar en aigas intèrnas, en luòga de las aigas internacionalas que son ara, son poder sus lo comèrci del Mond sencer devendriá immens.
En fin finala, cal botar en relèu l’enòrma dificultat que significan las Illas Spratly. Las Illas Paracèl, al nòrd, se las disputan plusors païses, mai que mai Vietnam e las doas Chinas, mas la preséncia militara chinesa i es indiscutibla. Non se passa çò meteis a las Spratly, totun, ont tot un ensemble de païses —Vietnam, China, Taiwan, las Filipinas, Malàisia e Brunei— contraròtlan d’illas, d’illòts e de rocasses, e fan que la situacion siá encara fòrça mai complicada e volatila en tèrmes militars.
Vicent Partal
Article publicat originàriament en catalan sus Vilaweb